وظایف و کارکردهای مدیران کسب و کار

مدیران کسب و کار، چه کسب و کار بزرگ و چه کسب و کار کوچک یا متوسطی داشته باشند، وظایفی دارند که برای شکوفایی کسب و کار خود، باید این وظایف را رعایت نمایند. همچنین، مدیران کسب و کار باید در برخی از حوزه ها به مهارتهای نسبی برسند تا بتوانند به یک نگرش سیستمی برسند. در ادامه، با وظایف، کارکرد ها و مهارتهای لازم برای مدیران کسب و کار آشنا می شوید.

مهارت های مدیریت

به دنبال لیست بالا بلندي از مهارتهاي مدیریت نباشید. کافی است نظریه” هنری مینزبرگ” را در دستور کار خود قرار دهید. مینزبرگ معتقد است هر مدیري در هر سطحی به سه نوع مهارت نیاز دارد. این سه نوع مهارت عبارتند از:

مهارت های ادراکی

مهارت ادراکی یعنی توانایی تشخصی موقعیت سازمان در صنعت و درك محیط بیرونی سازمان با نگاهی به آینده. مهارت آینده نگري، آینده پژوهی، هوش رقابتی، تحلیل محیطی و … از این دسته مهارت ها محسوب می شوند.

مهارت های انسانی

منظور از مهارت های انسانی، مهارت هایی چون توانایی برقراری ارتباط موثر، مذاکره، متقاعد سازی دیگران، رهبری و تفویض اختیار می باشد. بی شک تمامی مدیران به کسب این مهارتها نیاز دارند.

مهارت های فنی

مهارتهاي فنی یعنی توانایی کار با تجهیزات و ماشین آلات و شناخت فرایندها و روش هاي انجام کار. طبیعتا در هر سازمانی، هر مدیري باید با فرایندها و تجهیزات آن سازمان آشنا باشد.

آیا کسب تمامی مهارت های مدیریت با تسلط بالا برای تمامی مدیران ضروری است؟

همه مدیران به همه این مهارتها به میزان یکسان نیاز ندارند، بکه مدیران ارشد بیشتر به مهارتهاي ادراکی و مدیران عملیاتی بیشتر به مهارتهاي فنی نیاز دارند. اما چون هر مدیري در هر سطحی باید با انسانها در ارتباط باشد ( در سطح ارشد با رقبا و تامین کنندگان، در سطح میانی با مدیران ارشد و زیر دستان و در سطح عملیاتی با کارکنان خط تولید و عملیات، همکاران و بالادستان)، در تمامی سطوح مدیران باید به مهارتهاي انسانی (ارتباطی) به میزان کافی مجهز باشند.

مدیران کسب و کار چه وظایفی دارند؟

از یک کسب و کار کوچک که با دو یا سه نفر اداره می شود تا یک کسب و کار چند صد هزار نفري معمولا مدیر باید براي موارد زیر برنامه ریزي هاي صحیحی داشته باشد:

1. مدیریت منابع انسانی (برنامه ریزي براي گزینش، آموزش، ارزیابی، حقوق و دستمزد، انگیزش کارکنان و …)
2. مدیریت بازاریابی (شناخت مشتریان و بازار هدف، برنامه ریزي براي تبلیغات و فروش و برند سازي و…)
3. مدیریت مالی و حسابداری ( ثبت رویدادهاي مالی، پیش بینی سود و زیان و آماده کردن گزارش هاي مالی مختلف و..)
4. مدیریت امور اداري (برنامه ریزي و هماهنگی بین بخش هاي مختلف سازمان، امور پشتیبانی و…)
5. مدیریت فناوری اطلاعات (بکارگیري ابزارها و امکانات نوین فناوري اطلاعات در سازمان جهت توسعه کسب و کار و کاهش هزینه ها،توسعه فروش و…)
6. مدیریت راهبردی ( ترسیم چشم انداز مطلوب سازمان و تدوین استراتژي ها و اجراي آن ها)

سایر وظایف و کارکردهایی که به شکل هاي مختلف در سازمانها وجود دارد : امور حقوقی، مدیریت بازرگانی، مدیریت تدارکات، مدیریت خرید و … . این عناوین و پست ها در همه سازمانها به یک شکل وجود ندارد و از طرفی با توجه به اندازه سازمانها و نگرش مدیران آنها متفاوت است. اما در تمامی سازمانها ذاتا این وظایف به طریقی دغدغه مدیران محسوب می شود.

اهمیت تفویض اختیار در مدیریت کسب و کار

بدون تفوض اختیار هیچ رشدي صورت نمی گیرد. نه شما به عنوان یک مدیر رشد می کنید و نه کارکنان شما و نتیجتا نه سازمان شما. نکته مهم در تفویض اختیار این است که در اموري که نسبت به آن تسلط نسبی ندارید نمی توانید تفویض نمایید. مثلا اگر شما از نرم افزار و برنامه نویسی و طراحی سایت چیزي را نمی دانید و پروژه وب سایت شرکت را به یک مهندس برنامه نویس واگذار کنید، چگونه می خواهید روي آن نظارت داشته باشید؟ در واقع در اموري که شما تسلط نسبی ندارید نمی توانید نظارت کنید و در اموري هم که نتوانید نظارت کنید نمی توانید تفویش اختیار کنید. پس تفویض اختیار می بایست هوشمندانه باشد. حال چند نکته در مورد تفویض اختیار موثر بیان می کنیم:

1. تفویض اختیار باید با هدف رشد تویض کننده و تفویض شونده باشد . مدیر اختیارش را تفویض می کند تا به امور مهم تر برسد نه اینکه از سر ناتوانی و تنبلی تفویض می کند، و تفویض شونده هم چالش جدیدي می پذیرد و رشد می کند.
2. تفویض اختیار باید همراه با دستورالعمل ها و خط و مشی هاي شفاف باشد. تفویض کننده باید خطوط کلی و راهبردها را براي تویض شونده تبیین نماید.
3. تفویض اختیار باید همراه با حمایت هاي لازم باشد. تفویض کننده باید مدام در تفویض شونده ترغیب هاي لازم را بوجود آورد.
4. تفویض اختیار، باعث سلب مسئولیت از تفویض کننده نمی شود . تفویض شونده باید بدون استرس و فشار به انجام وظایف خود بپردازد و تفویض کننده نیز نباید بار مسئولیت را به دوش تفویض شونده بیاندازد. تنها در این صورت است که تفویض شونده با ابتکار عمل و انگیزه زیاد، موثرترین شیوه را اجرا خواهد نمود.
5. تفویض اختیار باید مرحله به مرحله باشد.
6. به عنوان یک مدیر هرگز امور شخصی تان را به زیردستان تفویض نکنید.

نتیجه گیری

اکنون سوالی که ایجاد می شود، این است که آیا یک مدیر باید در تمامی حوزه ها تسلط داشته باشد؟ پاسخ ما این است که تسلط نسبی در حوزه هاي فوق لازم است، به میزانی که مدیر به نگرش سیستمی برسد، لیکن تسلط عملیاتی به هیچ وجه لازم نیست. مثلا نیازي نیست یک مدیر در حوزه فناوري اطلاعات، برنامه نویس باشد، اما باید فرصت هاي ناشی از فناوري اطلاعا ت براي سازمانها را درك نماید و با اصول برون سپاری قراردادهای IT آشنا باشد. همچنین، یک مدیر باید ضمن درک و برنامه ریزی راهبردی در تمامی حوزه ها، آنها را به مدیران میانی تفویض نماید. بنابراین با راهکارهای گفته شده در این مقاله، مدیران کسب و کار می توانند وظایف مدیریتی خود را به نحو احسن انجام دهند و در مسیر شکوفایی و رشد کسب و کار خود قرار گیرند.