رابطه شخصیت با مدیریت کسب و کار

اهمیت و کاربرد شخصیت با مدیریت کسب و کار، در موضوعاتی مانند مدیریت منابع انسانی، مذاکره، فروش و ارتباط موثر می باشد. شخصیت، یعنی مجموعه اي از رفتار و شیوه هاي تفکر شخص در زندگی روزمره که با ویژگی هاي بی همتا بودن، ثبات (پایداري) و قابلیت پیش بینی مشخص می شود. اکنون مسئله اینجاست که چگونه شخصیت افراد را بشناسیم و تناسب بین شخصیت و شغل را برقرار نماییم؟

آزمون ها و مدل هاي مختلفی براي ارزیابی شخصیت افراد وجود دارد، لیکن در استفاده از این آزمون ها باید دقت زیادي کرد.

در این مقاله به اهمیت و کاربرد موضوع شخصیت در مدیریت می پردازیم و چند آزمون شخصیت شناسی نیز معرفی می کنیم تا بتوانید به طور موثرتری کسب و کار و منابع انسانی خود را مدیریت نمایید.

تعریف شخصیت

آلپورت اشاره می کند، شخصیت، سازمان بندي پویایی در درون فرد است و شامل آن دسته از نظام هاي روانی_ فیزیکی می شود که رفتار و تفکّر او را تعیین می کند. از این تعریف چندین نکته قابل استنباط است:

بی همتایی و تفاوت؛ شخصیت یک فرد بی همتاست و در عین بعضی مشابهت ها، هیچ دو شخصیت یکسان و همسانی وجود ندارد . در واقع شخصیت فرد، وجه تمایز او از دیگران محسوب می شود.

ثبات داشتن (پایداري)؛ اگر چه افراد در شرایط و محیط هاي گوناگون در ظاهر رفتار متضاد و مختلفی دارند، ولی در طول زمان (مثلاً چندین دهه) رفتار و واکنش و همچنین شیوه تفکر آن ها داراي یک ثبات نسبی دائمی است.

قابلیت پیش بینی؛ با توجه کردن و مطالعه رفتار و نوع تفکر اشخاص می توان سبک رفتار و تفکر افراد را با احتمال زیاد پیش بینی کرد.  قابلیت پیش بینی رفتار با ثبات در رفتار ارتباط متقابل دارد.

ابعاد اصلی شخصیت

در سال هاي اخیر، تحقیقات زیادي دربارة پنج بعد اصلی شخصیتی، انجام شده و نتیجه تحقیقات هم آن را تأیید کرده است. این پنج عامل شخصیتی عبارتند از:

پرهیاهو: صمیمی و گرم، پرحرف که پیوسته ابراز وجود می کند.

سازشکار: خوش طینت، داراي روح تعاون و قابل اعتماد.

باوجدان: مسئولیت پذیر، قابل اتکاء، مؤثر و پیوسته در مسیر کسب موفقیت.

باثبات از لحاظ عاطفی: آرام، پرشور، در برابر تنش احساس امنیت می کند.

تجربه اندوز: تخیلی، از نظر هنر ، با احساس و اهل تفکر و شعور.

کاربرد اصلی موضوع شخصیت در مدیریت چیست؟

اگر کتاب رفتار سازمانی استیفن رابینز را مطالعه نمایید متوجه خواهید شد که هدف اصلی دانشمندان مدیریت در پرداختن به موضوع شخصیت، مسئلۀ تناسب شخصیت با شغل و در نتیجه بهبود عملکرد شغلی است. در واقع می توان گفت هر کسی را بهر کاري ساخته اند. مشاغل مختلف، شخصیت هاي مختلف را می طلبد و این تناسب یکی از مهم ترین کلید هاي موفقیت شغلی محسوب می گردد.

معرفی برخی از آزمونهاي شخصیت شناسی

برخی از مشهورترین آزمونهای شخصیت شناسی عبارتند از:

MBTI

آزمون شخصیت مایرز بریگز، یک پرسشنامه روان سنجی است که هدف از طراحی آن، اندازه گیري ترجیحات فرد در فهم دنیا و چگونگی تصمیم گیري است . با انجام این آزمون شما متوجه می شوید که شما درونگرا هستید یا برونگرا؟ در جمع آوري اطلاعات شهودي هستید یا حسی؟ شخصیتی احساسی دارید یا منطقی؟ و در سبک هدایت با جهان خارج ادراکی برخورد می کنید یا قضاوت؟

این آزمون شخصیت تفاوت هاي روانشناسی را بر اساس چهار بخش متقابل یا دیکوتومی دسته بندي می کند که در نتیجه باعث ایجاد 16 نوع تیپ شخصیتی می گردد . معمولا این 16 نوع با اشاره به حروف اول هر کلمه شناخته می شود.

آزمون دیسک (DISC)

یکی از روانشناسان دانشگاه هاروارد به نام William Moulton Marston در دهه 1920 مدلی تحت عنوان DISC را ابداع کرد که به موجب فرضی این روانشناس، رفتار تمامی افراد با توجه به چهار خصیصۀ اصلی قابل پیش بینی است. آنچه در مورد این تست باید مد نظر قرار داد این است که این آزمون تحت هیچ عنوان شخصیت افراد را تحلیل نمی کند؛ بلکه به شخصی که در این آزمون شرکت می کند، نشان می دهد که کدامیک از چهار حالت در وي غالب است.

Dominant

افرادي که نه تنها برون گرا هستند بلکه در عین حال کار برایشان مهم است، اصطلاحاً تیپ D هستند. این تیپ افراد غالباً روي نتایج، حل مشکلات، مسائل و نتیجه تمرکز دارند.

Inspiring

افرادي که برون گرا بوده اما بیشتر به روابط انسانی متمایل هستند، جزو تیپ I هستند. این گروه بیشتر تمایل دارند تا روي تعامل با سایر افراد، لذت بردن از لحظات زندگی و خوش بودن تمرکز کنند.

Supportive

افرادي که درون گرا هستند و در عین حال روي روابط انسانی متمرکز می باشند ، اصطلاحا S هستند. به این شکل که روي حفظ روابط انسانی ، ایجاد صلح و آرامش و به طور کلی هارمونی متمرکز می باشند.

Cautious

افرادي که درون گرا هستند اما بر خلاف تیپ S، کار برایشان مهم تر از روابط انسانی است اصطلاحا تیپ C نامیده می شوند. این افراد بیشتر روي حقایق، قوانین و مقررات تمرکز می کنند.

به طور کلی، با استفاده از نتایج آزمون دیسک ما این امکان را خواهیم داشت تا نه تنها خودمان را بهتر بشناسیم، بلکه شناختمان از دیگر افراد، همچون همکاران، نیز بیشتر شود.

آزمون اینیاگرام  (Enneagram)

اینیاگرام واژه ای یونانی است که از دو بخش اینیا (ennea) به معنای 9 و گرام (gram) به معنی وجه تشکیل شده است. اینیاگرام در واقع نه تیپ یا وجه شخصیتی یا نه مدل ارتباطی انسان ها را تبیین می کند.

در اینیاگرام نه تیپ شخصیتی معرفی می شود، که هر یک از آن ها انگیزه ها، ارزش ها، تمایلات و ترس هاي خاص خودشان را دارند. باید توجه داشت که هیچ یک از تیپ هاي شخصیتی اناگرام، نسبت به تیپ هاي دیگر برتري ندارد و هریک از تیپ هاي شخصتی اناگرام، نقاط ضعف و نقاط قوت خاص خود را دارند که با شناخت آن ها می توانیم رابطه اي بهتر با خود و با دیگران برقرار کنیم.

نتیجه گیری

در نتیجه، شخصیت هر فرد مجموعه اي از خلق و خوي ها و ترجیحات و تمایلات هر فرد است که تا حد زیادي وي را از دیگران متمایز می کند. از طرفی، مشاغل متعددي در دنیاي کسب و کارها وجود دارند که با هم دیگر فرق دارند. طبیعتاً همان طور که از قدیم نیز گفته اند، هر کسی را بهر کاري ساخته اند. اثربخشی و بهره وري هر فردي در یک شغل به خصوصی بیشتر خواهد بود .

هنگام استفاده از آزمون های شخصیت شناسی، دقت کنید که آزمون مورد استفاده باید استاندارد و معتبر باشد و ثانیا شیوه استفاده از آزمون نیز باید صحیح باشد. نهایتا اگر از معتبرترین آزمون ها نیز استفاده نمایید و صحیح ترین شیوه را نیز به کار بگیرید، این نکته را می بایست مد نظر قرار دهید که هیچ آزمون شخصیت شناسی، صد در صد معتبر نیست و قطعا با خطاهایی همراه است . پس بهتر است استفاده از آزمون هاي شخصیت شناسی در کنار تجربه و سایر روش هاي ارزیابی مورد توجه قرار بگیرد.