تفاوت های کسب و کارهای کوچک و متوسط با کسب و کارهای بزرگ
یکی از مشکلاتی که در اغلب منابع مطالعه مدیریت منابع انسانی وجود دارد، این است که برای کسب و کارهای کوچک و متوسط تدوین نشده اند. مدیران این گونه کسب وکارها نیز با زبان تئوری و اصول علمی خشک بیگانه هستند و اغلب از نظرات و تجربیات دیگران استفاده می کنند.
از طرف دیگر، مدرسان مدیریت منابع انسانی نیز تجربه کمی در زمینه واقعیت های منابع انسانی دارند و در تلاشند که مدل ها و تئوری های منابع انسانی را به خورد مدیران کسب و کارهای کوچک و متوسط بدهند.
در این مطلب، تلاش کرده ایم که به ساده ترین و روان ترین بیان ممکن؛ تفاوت های کسب و کارهای کوچک و متوسط و نقش منابع انسانی در این گونه کسب و کارها را بیان کنیم. پس با ما همراه باشید.
تعداد کارکنان
یکی از مهم ترین تفاوت های کسب و کارهای کوچک و متوسط با کسب و کارهای بزرگ، تعداد کارکنان است. کسب و کاری که با 7 نفر اداره می شود طبیعتا دارای ساز و کارمتفاوتی نسبت به سازمان هایی است که توسط 750 نفر اداره می شوند.
با افزایش تعداد نیرو، هماهنگی بین افراد پیچیده تر می شود، ساختار و سلسله مراتب شکل می گیرد و تعداد مشاغل اداری و ستادی نیز افزایش می یابد. بنابراین تعداد نیروی انسانی در بزرگ یا کوچک بودن کسب و کار، نقش مهمی دارد.
توان مالی
در اتحادیه اروپا، کسب و کارهایی که سالانه کمتر از 40 میلیون یورو گردش مالی دارند، کسب و کارهای کوچک و متوسط محسوب می شوند. در ایران نرخ یا تعریق دقیقی از توان مالی در کسب و کارهای متوسط یا کوچک وجود ندارد.
نحوه اداره
در کسب و کارهای کوچک و متوسط، مدیر مجموعه معمولا همان مالک کسب و کار است. اما در کسب و کارهای بزرگ اینگونه نیست و معمولا مدت زمان مدیر عامل محدود است و پس از اتمام این مدت، هیئت مدیره برای انتخاب مدیر عامل جدید تصمیم می گیرد.
قوانین و مقررات
معمولا در کسب و کارهای کوچک و متوسط، قوانین نانوشته حاکم است. دستور العمل، سیستم بایگانی، مستند سازی و فرآیند مشخصی در این گونه کسب و کارها مشخص نشده است. به طور کلی در این کسب و کارها، رعایت قوانین بر مبنای اعتماد و همراه با اندکی ابهام صورت می گیرد.
رقابت
راه اندازی کسب و کارهای کوچک معمولا با سرمایه کم و مطالعه کم انجام می شود. بنابراین، تعداد رقبا در این گونه کسب و کارها بیشتر از کسب و کارهای بزرگ است. به عنوان مثال، فروشگاه های عرضه پرده و کاغذ دیواری نسبت به قیمت حساس تر هستند تا کارخانه ای که محصولات را تولید می کند.
نوع فعالیت
کسب و کارهای کوچک یا متوسط معمولا به فعالیت های خدماتی مشغول هستند؛ اما کسب و کارهای بزرگ معمولا خدمات تولیدی دارند. موسسات آموزشی، کلینیک ها، سالن های زیبایی و … همگی در گروه کسب و کارهای کوچک یا متوسط قرار می گیرند.
دامنه فعالیت
معمولا کسب و کارهای کوچک و متوسط به جز تعداد اندکی در سطح محله، استان و شهرستان فعالیت می کنند؛ مگر اینکه از زمره کسب و کارهای دیجیتال باشند.
آموزش کارکنان در کسب و کارهای کوچک و متوسط
برای آموزش کارکنان در اینگونه کسب و کارها، باید از طریق الگوسازی و مدیریت فرهنگ سازمانی بتوانید رفتارهای قابل قبول را به کارکنان تازه استخدام شده منتقل کنید.
برخی از عناوین آموزشی ویژه کارکنان در کسب و کارهای کوچک و متوسط عبارتند از:
- مهارتهای ارتباطی
- انضباط شخصی و هدف گذاری
- هوش هیجانی
- نظام آراستگی محیط کار
- مدیریت استرس و تعارض
- معنویت در کار
- اخلاق حرفه ای و وجدان کاری
- کار تیمی
- کیفیت زندگی کاری (QWL= Quality of Work Life)
- مشتری مداری
- اصول و مهارت های فروش
آموزش مدیران در کسب و کارهای کوچک و متوسط
مدیران کسب و کارها باید قبل از هر گونه آموزش کارکنان، خودشان دانش و تجربه موثر در حوزه های مربوطه را داشته باشند. مدیرانی که خودشان به کسب علم و یادگیری اعتقاد ندارند، نمی توانند انتظار تغییر در کسب و کار و موفقیت را داشته باشند.
برخی از عناوین آموزشی ویژه مدیران کسب و کارهای کوچک و متوسط عبارتند از:
- استراتژی و مدیریت راهبردی کسب و کار
- رهبری
- تفکر سیستمی
- مدیریت فرهنگ سازمانی
- تعالی سازمانی
- مدیریت منابع انسانی
- اقتصاد و مدیریت مالی
- فناوری و اطلاعات
- مدیریت و بازیابی
تمامی سرفصل های فوق در کتاب نقشه راه یادگیری MBA تدریس شده است. در صورت تمایل می توانید این کتاب که تالیف دکتر علی جمشیدی است را از طریق این لینک خریداری نمایید.
نقش منابع انسانی در کسب و کارهای کوچک و متوسط
در کسب و کارهای کوچک و متوسط، معمولا همه چیز به منابع انسانی بستگی دارد. در این گونه کسب و کارها، تعداد زیادی نیروی انسانی در بخش خدمات و فروش مشغول هستند یا به نوعی درگیر مسئله فروش می شوند. بنابراین سرمایه اصلی این کسب و کارها، سرمایه انسانی محسوب می شود.
یکی از دغدغه های مدیران کسب و کارهای کوچک و متوسط، نظارت بر نیروی انسانی است و سرمایه در اولویت های بعدی قرار می گیرد. زیرا یک تیم کاری شاد، می تواند سود زیادی را برای این کسب و کارها به همراه بیاورد و در مقابل، تیم کاری با روحیه ضعیف می تواند به ضعیف شدن کسب و کار و یا حتی تعطیلی آن منجر شود. اما در کسب و کارهای بزرگ، ممکن است سرمایه و تکنولوژی اولویت مهم تری نسبت به نیروی انسانی باشد.
نتیجه گیری
همانطور که گفته شد، نیروی انسانی در کسب و کارهای کوچک و متوسط یکی از مهمترین سرمایه ها به شمار می رود. اما فراموش نکنید که این سرمایه باید با دیگر اجزای کسب و کار، یک سیستم پایدار را تشکیل بدهد. اگر استراتژی کسب و کار شما استراتژی مناسبی نباشد، حتی بهترین تیم و نیروی انسانی نیز در موفقیت کسب و کار چندان موثر واقع نخواهد شد.
به طور کلی، آنچه که در این مقاله مطرح کردیم، مدل ها و تئوری های به روز شده گره خورده به واقعیت، دانش و معلومات مدیران کسب و کارهای کوچک و متوسط محسوب می شوند. همچنین، تلاش کردیم که با ذکر مثال های عینی و با بیانی ساده و کاربردی، تفاوت های مدیریت منابع انسانی را در کسب و کارهای کوچک یا متوسط با کسب و کارهای بزرگ بیان کنیم.
دیدگاهتان را بنویسید